Viêm khớp gối nên ăn gì và kiêng ăn gì để cải thiện bệnh

Viêm khớp gối ngoài được điều trị bằng các phương pháp Tây y và Đông y thì chế độ dinh dưỡng cho người bệnh được quan tâm hàng đầu. Vậy, khi bị viêm khớp gối người bệnh nên ăn gì và kiêng ăn gì để nhanh cải thiện?

Vai trò của chế độ dinh dưỡng trong điều trị viêm khớp gối

Viêm khớp gối là một trong những bệnh lý thường gặp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt với người cao tuổi. Người mắc bệnh thường bị đau nhức âm ỉ ở khớp gối, đi đứng, vận động gặp nhiều khó khăn.

Bệnh viêm khớp gối tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và công việc. Vì thế, người bệnh nên đến kiểm tra tình trạng tại cơ sở y tế để sớm có những biện pháp chữa trị.

Bên cạnh việc dùng thuốc và tập luyện thì chế độ dinh dưỡng hàng ngày đóng vai trò hết sức quan trọng.

Theo nghiên cứu trên những bệnh nhân bị viêm khớp gối, người có chế ăn uống phù hợp thì khả năng phục hồi nhanh. Ngược lại, người không có chế độ ăn uống khoa học thì bệnh có các triệu chứng chuyển biến xấu hơn.

Những người thừa cân, béo phì có nguy cơ cao bị viêm khớp gối do trọng lượng cơ thể đổ dồn về chân, gây áp lực cho dây chằng, làm cho việc vận động khó khăn. Chính vì vậy, khi người bệnh có chế độ dinh dưỡng cân đối sẽ giúp cải thiện cân nặng cơ thể, giảm áp lực lên khớp gối.

Chế độ ăn uống khoa học còn bổ sung đủ năng lượng, giúp máu có đủ dưỡng chất nuôi dưỡng xương khớp khỏe mạnh.

Viêm khớp gối nên ăn gì?

Các thực phẩm người bị viêm khớp gối được khuyên sử dụng thường xuyên như:

Cá béo

Cá béo là thực phẩm cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt giàu vitamin B và omega 3 tốt cho người bị viêm khớp gối. Hai dưỡng chất này có tính kháng viêm, ức chế sản sinh cytokine và enzym có hại cho sụn, giúp người bệnh giảm các triệu chứng đau nhức do viêm khớp gây ra.

Một số loại cá béo nên sử dụng như: cá hồi, cá trích, cá cơm, cá ngừ,…

Sườn và xương ống

Những dưỡng chất như chondroitin và glucosamine có trong nước hầm từ sụn bò, xương ống giúp xương chắc khỏe hơn. Bên cạnh đó, lượng canxi có trong xương rất cao, giúp phòng chống các bệnh về xương khớp.

Gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu

Người viêm khớp được khuyên dùng các món ăn có gia vị như gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu. Vì:

• Capsain chứa trong ớt là hợp chất dùng để điều trị khớp và cơ khi bị đau nhẹ.
• Tỏi có chứa Allicin giúp chống oxy hóa, ức chế sự tấn công của các loại siêu vi gây bệnh. Ngoài ra, trong tỏi còn có những hợp chất khác như Dially disulfide, Azone, Diallyl trisulfide, Phytoncid có công dụng kháng viêm hữu hiệu, tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể.
• Gừng làm giảm những triệu chứng đau do viêm khớp. Người bệnh có thể ăn gừng tươi hoặc khô bằng cách nêm nếm vào các món ăn hàng ngày, hoặc ăn riêng theo liều lượng vừa đủ với cơ thể.

Rau xanh và trái cây

Những loại rau có chứa dịch nhờn tự nhiên rất tốt cho người bị viêm khớp gối, làm tăng độ nhờn cho khớp. Như: đậu bắp, rau mồng tơi,…

Bắp cải xanh chứa nhiều Sulforaphane giúp trung hòa những enzyme có hại cho sụn. Ngoài ra trong bông cải xanh còn chứa nhiều vitamin K, C và các hợp chất chống oxy hóa giúp chống viêm tốt, cải thiện tình trạng tổn thương của xương sụn.

Bổ sung những loại quả căng mọng

Đa số những loại quả mọng đều có chất chống oxy hóa cao, các hợp chất như Quercetin và Rutin giúp làm tăng mật độ xương, giảm các triệu chứng viêm xương khớp – đặc biệt là viêm khớp gối.

Người bệnh có thể ăn những loại trái cây mọng như: nho, mâm xôi, dâu tây, mận, sơ ri,…

Thực phẩm chứa Beta carotene

Beta carotene được xem là chất chống oxy hóa mạnh tốt cho người bệnh viêm khớp gối do nó có khả năng ngăn chặn các gốc tự do gây ra tổn thương sụn. Những thực phẩm có chứa hợp chất này là các loại trái cây, rau củ có màu đỏ, cam, xanh đậm.

Có thể tham khảo sử dụng: rau cải xanh, xà lách, rau bina, khoai lang, cà chua, măng tây, cà rốt,…

Đậu nành

Đậu nành là thực phẩm quen thuộc của nhiều gia đình, giá thành rẻ và dễ dàng sử dụng. Không những thế, đậu nành có chứa những dưỡng chất cần thiết cho người bị viêm khớp gối như: hàm lượng protein cao, các muối khoáng Ca, Fe, P, K, Na, S và giàu vitamin.

Ngoài ra đậu nành còn có đặc tính chống oxy hóa và kích thích sản sinh collagen ở tế bào sụn rất hiệu quả. Do đó, nó được xem là loại thực phẩm vàng trong quá trình điều trị bệnh, nâng cao hệ miễn dịch, giảm nguy cơ béo phì hay những bệnh về tim mạch – đặc biệt tốt cho người bị viêm khớp gối.

Nấm

Trong nấm có hợp chất Polysaccharide giúp ngăn chặn quá trình oxy hóa của lipit, ức chế hình thành khối u, gia tăng tổng hợp tế bào DNA. Nấm thực sự là một thực phẩm tốt cho sức khỏe, người cao tuổi có thể sử dụng để giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.

Vitamin C và Bioflavonoids

Vitamin C và Bioflavonoids là các chất chống oxy hóa cao, làm tăng mức độ xương đùi và cột sống, tốt cho người mắc các bệnh về xương khớp. Người bệnh viêm khớp gối có thể bổ sung vitamin C bằng cách uống nước cam, ăn nhiều loại rau củ có màu sắc như cà chua, ớt chuông, cà rốt, đu đủ, dứa,…

Viêm khớp gối kiêng ăn gì?

Người bệnh viêm khớp nên kiêng ăn những loại thực phẩm sau để hạn chế những biến chứng của bệnh.

Bắp (ngô)

Mặc dù là loại thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng nhưng lại là món kiêng kỵ đối với người bị viêm khớp gối. Do trong bắp ngô có nhiều hoạt chất gây hại có thể dẫn đến tình trạng đau nhức, tê buốt xuất hiện ở vùng đầu gối. Người bệnh cần lưu ý thực phẩm này.

Muối

Thói quen ăn mặn khiến những cơn đau khớp gối có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Muối là tác nhân gây cản trở sự hấp thu canxi trong xương, gây ra hiện tượng loãng xương, thường gặp ở người cao tuổi. Điều chỉnh lại thói quen nêm nếm gia vị sẽ giúp quá trình điều trị viêm khớp gối diễn ra nhanh chóng.

Thịt đỏ

Hàm lượng chất đạm có các loại thịt đỏ khá cao, cơ thể sau khi hấp thụ sẽ khiến tình trạng viêm khớp chuyển biến nặng hơn. Cần hạn chế sử dụng những loại thực phẩm này khi chế biến món ăn nếu không muốn tình trạng đau nhức kéo dài. Các loại thịt đỏ cần tránh như: thịt bò, thịt dê, thịt chó,…

Thực phẩm chứa cholesterol cao và nhiều axit oxalic

Hàm lượng cholesterol cao trong các loại nội tạng động vật gây ảnh hưởng xấu đến những người có bệnh tim mạch và xương khớp. Người viêm khớp gối không nên sử dụng những loại thực phẩm có chứa nhiều cholesterol để tránh cơn đau trở nên trầm trọng.

Axit oxalic có trong củ cải đường, việt quất,…là thành phần hóa học không tốt cho xương khớp. Người bị đau khớp gối cũng nên tránh sử dụng thực phẩm có thành phần này.

Đồ ngọt, đồ ăn nhanh

Viêm khớp gối sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu người bệnh ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều đường và photpho. Bên cạnh đó các sản phẩm đồ ăn nhanh như xúc xích, dăm bông cũng nên hạn chế. Do chúng làm tăng hàm lượng lipit có trong máu khiến các các đau dữ dội hơn.

Một số món ăn tốt cho người bị viêm khớp gối

Dưới đây là một vài món ăn và công thức chế biến dành cho người bị viêm khớp gối:

Canh sườn non nấu rau củ

Nguyên liệu:

• Sườn non (khoảng 500 gram)
• Rau củ (su su, khoai tây, cà rốt,…) lựa chọn tùy sở thích
• Hành lá, rau mùi
• Vài lát gừng
• Gia vị nêm nếm

Cách làm:

• Rau củ gọt vỏ, rửa sạch, cắt thành miếng nhỏ vừa miệng ăn
• Rửa sườn với muối và giấm, chần sơ với nước sôi. Sau đó ninh sườn với gừng, ít muối khoảng 1,5 tiếng
• Nếm thấy nước dùng đã ngọt cho rau củ vào nấu chín
• Nêm gia vị cho phù hợp khẩu vị
• Trình bày và thưởng thức món ăn

Sườn sốt cam

Nguyên liệu:

• Sườn non (khoảng 500 gram)
• Tỏi
• 100ml nước cam
• 2 thìa mật ong
• Bột chiên giòn
• Gia vị nêm nếm

Cách làm:

• Bóc vỏ, cắt lát tỏi (dùng khoảng 6 tép tỏi)
• Sườn non rửa sạch, chặt miếng vừa ăn. Ướp sườn trong 20 phút với gia vị cho thấm
• Làm nóng chảo, cho 100ml dầu ăn và chiên tỏi cho thơm, sau đó vớt tỏi ra
• Lăn sườn đã ướp qua bột, chiên sườn chín vàng trong chảo dầu lúc nãy đã chiên tỏi
• Vớt sườn ra để trong đĩa có giấy thấm dầu
• Tiếp tục, cho nước cam vào nồi, đun cho nước cô đặc lại thì cho sườn và tỏi vào đảo đều
• Để lửa nhỏ 3 – 5 phút sau đó tắt bếp, trình bày món ăn và thưởng thức

Cá hồi sốt bơ tỏi

Nguyên liệu:

• Cá hồi phi lê (khoảng 500 gram)
• 100 gram bơ
• 1 quả chanh
• Tiêu, tỏi, muối, rượu trắng

Cách làm:

• Ngâm cá hồi qua rượu trắng, muối, tiêu và nửa quả chanh trong 10 – 15 phút
• Đổ dầu vào chảo, cho cá hồi vào chiên đến khi chín vàng các góc
• Đun nóng bơ, cho tỏi đập dập vào, vắt nửa quả chanh còn lại, khuấy đều
• Bày cá ra đĩa, đổ nước sốt bơ tỏi đã chuẩn bị lên trên miếng cá và thưởng thức

Những lưu ý trong chế độ dinh dưỡng dành cho người viêm khớp gối

Người bị viêm khớp gối cần chú ý trong vấn đề lựa chọn thực phẩm, tránh bổ sung cho cơ thể những chất có hại, làm chậm và làm khó khăn trong quá trình điều trị. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên chú ý những vấn đề sau:

• Uống nước thường xuyên. Khi bổ sung cho cơ thể đủ nước sẽ tạo môi trường thuận lợi giúp tăng độ đàn hồi, bôi trơn các khớp xương
• Kiểm soát cân nặng hợp lý, tập thể dục thường xuyên tránh tình trạng thoái hóa khớp gối
• Có lối sống lành mạnh, ăn đúng bữa, ngủ đủ giấc để cải thiện sức khỏe, thúc đẩy nhanh quá trình điều trị
• Hạn chế sử dụng nhiều dầu trong quá trình chế biến món ăn, lựa chọn những sản phẩm có gốc thực vật tốt cho cơ thể
• Tránh ăn những loại thức ăn nhanh, đồ ăn được chế biến sẵn do không kiểm soát được lượng gia vị sử dụng, giảm thiểu lượng muối nạp vào cơ thể
• Không nên ăn những thực phẩm theo dân gian khi chưa có kiểm chứng. Tránh bệnh tình chuyển biến xấu, gây những biến chứng nguy hiểm

Trên đây là những loại thực phẩm mà người bị viêm khớp gối nên và không nên ăn. Người bệnh cần lưu ý khi lựa chọn và có chế độ dinh dưỡng hợp lý để quá trình điều trị bệnh diễn ra thuận lợi. Khi có những triệu chứng khác thường người bệnh nên đến thăm khám y tế để có phương pháp chữa trị kịp thời.

Tham khảo thêm: Viêm khớp dạng thấp là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và điều trị