Viêm niêm mạc dạ dày: Nguyên nhân, chẩn đoán và chữa trị

Viêm niêm mạc dạ dày là một căn bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, đây là tình trạng niêm mạc của dạ dày xuất hiện những tổn thương, viêm nhiễm và gia tăng theo từng mức độ khác nhau. Tùy vào thể trạng, nguyên nhân và triệu chứng của từng đối tượng mà bác sĩ sẽ có hướng điều trị phù hợp nhất.

Viêm niêm mạc dạ dày là gì?

Theo cấu trúc nội tạng thì dạ dày có đến 5 lớp khác nhau và niêm mạc là lớp trong cùng có chứa các tuyến của cơ quan này. Vai trò của chúng đó chính là tiết ra dịch nhằm bảo vệ và ngăn ngứa những tác nhân xấu có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động, sức khỏe của dạ dày, đồng thời hỗ trợ tiêu hóa thức ăn được thuận lợi, dễ dàng hơn.

Cũng chính vì thế mà khi niêm mạch hoạt động trong thời gian dài và chịu nhiều sự tấn công từ các tác nhân gây hại sẽ làm cho bộ phần này gặp nhiều tổn thương. Khi niêm mạc xuất hiện những vết viêm nhiễm, nhiễm trùng sẽ dẫn đến căn bệnh viêm niêm mạc dạ dày và làm ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.

Theo nghiên cứu thì các chuyên gia đã chia bệnh lý này thành 2 loại khác nhau:

• Viêm niêm mạc dạ dày cấp tính: Đây được xem là giai đoạn mới phát của bệnh, các triệu chứng vẫn còn ở mức độ nhẹ, tần số xuất hiện cũng không đáng kể. Nếu người bệnh có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt và phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Tuy nhiên, căn bệnh này phát triển khá nhanh, nếu bệnh nhân chủ quan không tiến hành thăm khám và chữa trị sớm sẽ dễ để bệnh chuyển biến sang giai đoạn nghiêm trọng hơn.
• Viêm niêm mạc dạ dày mãn tính: Nếu tình trạng cấp tính không được can thiệp và kiểm soát tốt thì viêm niêm mạc dạ dày sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính. Lúc này các triệu chứng sẽ trở nên nặng nề hơn, những vết viêm nhiễm, viêm loét cũng sẽ bắt đầu lan ra và ảnh hưởng đến bộ một bộ phần khác của dạ dày. Khi ấy các phương pháp điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn và tốn thời gian hơn, nếu người bệnh không tiến hành điều trị sẽ làm gia tăng nguy cơ biến chứng sang các bệnh lý nguy hiểm hơn.

Nguyên nhân dẫn đến viêm niêm mạc dạ dày

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng viêm niêm mạc dạ dày, tuy nhiên hiện nay vẫn chưa có thông tin cụ thể về vấn đề này. Dựa vào những kết quả thống kê của các chuyên gia thì bệnh lý này có thể xuất phát từ các lý do sau:

• Vi khuẩn HP: Theo thống kê và số liệu xác thực thì hiện có khoảng từ 80 đến 90% các trường hợp mắc phải bệnh viêm niêm mạc dạ dày đều xuất phát từ việc nhiễm vi khuẩn HP. Hầu hết các kết quả xét nghiệm đều nhận thấy bệnh nhân dương tính với loại vi khuẩn này. Khi vi khuẩn HP xâm nhập vào cơ thể sẽ tiết ra các chất phá hủy gây tổn thương và tấn công mạnh mẽ đến các lớp niêm mạc của dạ dày. Trong điều kiện cơ thể có sức đề kháng yếu thì còn dễ gặp phải những căn bệnh khác liên quan đến đường tiêu hóa.
• Chế độ ăn uống không điều đồ: Việc ăn uống hàng ngày cũng đóng vai trò rất quan trọng đối với việc bảo vệ sức khỏe dạ dày. Nếu bạn ăn uống không khoa học, thường xuyên bỏ bữa hoặc dung nạp các thực phẩm kém chất lượng thì sẽ làm hạn chế đi quá trình tiết dịch axit để bảo vệ dạ dày và làm suy giảm chức năng tiêu hóa thức ăn, gây nên các tổn thương ở niêm mạc.
• Lạm dụng các chất kích thích: Các loại nước uống như cà phê, bia rượu hoặc thuốc lá,..có khiến cho các mạch máu bị cơ thắt một cách bất thường và làm cho dạ dày hoạt động kém, từ đó các gây nên hiện tượng dư thừa dịch vị axit và tồn đọng trong dạ dày. Lâu này sẽ làm cho lớp niêm mạc bị viêm nhiễm và bào mòn.
• Áp lực, căng thẳng kéo dài: Theo nghiên cứu, việc thường xuyên bị căng thẳng, stress cũng là nguyên nhân khiến cho cơ thể gặp phải tình trạng bệnh viêm niêm mạc dạ dày.
• Sử dụng nhiều thuốc tây, hóa trị, xạ trị: Những người đã có tiền sử sử dụng nhiều loại thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng sinh sẽ có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh viêm niêm mạch dạ dày hơn so với những người bình thường. Cũng bởi vì trong các loại thuốc này có chứa nhiều hoạt chất làm ảnh hưởng và tổn thương đến niêm mạc của dạ dày.

Các triệu chứng của người bệnh viêm niêm mạc da dày

Do đây cũng là một bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa nên nhiều người dễ nhằm lẫn các triệu chứng với những bệnh khác như đau dạ dày, viêm loét dạ dày hoặc nhiều đối tượng còn chủ quan cho rằng đây chỉ là dấu hiệu thông thường của việc ăn phải những thực phẩm không tốt.

Để có thể kịp thời phát hiện và có biện pháp điều trị phù hợp thì bạn cũng cần nắm rõ một số triệu chứng của viêm niêm mạc dạ dày:

• Chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu: Tình trạng này rất thường gặp, mặc dù bạn không ăn quá no hoặc ăn uống bình thường nhưng vẫn cảm thấy chướng bụng, khó chịu. Bên cạnh đó còn có thể kèm theo những cơn ợ hơi và có cảm giác không muốn ăn thêm nữa.
• Đau bụng: Thông thường những bệnh nhân viêm niêm mạc dạ dày sẽ xuất hiện các cơn đau ở phần thường vị (chỗ trên rốn và dưới ức). Những cơn đau sẽ bắt đầu từ đau âm ỉ và tăng mức đồ dần lên, kèm theo nóng rát. Triệu chứng này sẽ thường gặp khi bạn đói hoặc vừa mới ăn xong.
• Buồn nôn và nôn: Người bệnh sẽ xuất hiện những cơn buồn nôn vào lúc ăn hoặc khi không làm gì cả nhưng không biết rõ nguyên nhân, sau đó là những cơn ho khan kéo dài.
• Cơ thể mệt mỏi: Nếu các triệu chứng trên kéo dài sẽ khiến cho cơ thể bị suy nhược, thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, sụt cân.
• Một số triệu chứng khác: Đôi lúc người bệnh cũng sẽ có những dấu hiệu như khát nước, khô môi, chán ăn, ăn không ngon miệng,…

Chẩn đoán và cách chữa trị viêm niêm mạc dạ dày

1. Chẩn đoán

Để chẩn đoán chính xác bệnh viêm niêm mạc dạ dày, trước khi các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám sức khỏe và xem qua các triệu chứng, tiền sử bệnh của từng đối tượng. Sau đó, bệnh nhân có thể được yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm chuyên môn để xác định cụ thể mức độ bệnh cũng như nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này.

Một số xét nghiệm mà người bệnh có thể được thực hiện như:

• Xét nghiệm Hp: Đây là phương pháp chính xác để nhận định xem bạn có dương tính với vi khuẩn Hp hay không. Việc này có thể tiến hành qua quá trình xét nghiệm phân, xét nghiệm máy hoặc xét nghiệm ống thở.
• Chụp X-quang đường tiêu hóa: Để thực hiện phương pháp này, các bác sĩ sẽ sử dụng tia X để tạo thành hình ảnh bao gồm dạ dày, thực quản, ruột non. Điều này sẽ giúp xác định các vết viêm nhiễm, viêm loét  một cách rõ ràng hơn. Trước khi thực hiện chụp X-quang bạn sẽ được hướng dẫn uống một loại thuốc cản quang có tên chưa thành phần barium.
• Nội soi đường tiêu hóa: Các chuyên gia sẽ sử dụng một ống dài, mảnh để đưa vào cổ họng, đi qua thực quản và xuống đến dạ dày ruột non để quan sát. Khi ống nội soi được di chuyển sẽ bắt đầu ghi lại những hình ảnh bên trong, giúp cho các bác sĩ dễ dàng tìm kiếm và xác định những vết viêm nhiễm xuất hiện ở bề mặt niêm mạc dạ dày.

2. Cách chữa viêm niêm mạc dạ dày

Tùy vào từng đối tượng, thể trạng, mức độ bệnh mà các bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám và đứa ra lời khuyên tốt nhất về phương pháp điều trị. Do đó, phác đồ điều trị của mỗi bệnh nhân sẽ khác nhau, tuy nhiên người bệnh cũng có thể tham khảo và biết đến một số cách chữa viêm niêm mạc dạ dày sau đây.

2.1 Sử dụng thuốc Tây

Sử dụng thuốc Tây là một trong những biện pháp mang lại kết quả nhanh chóng cho người bệnh. Tuy nhiên, hầu hết những loại thuốc Tây sẽ có chứa một số thành phần các hoạt chất nên sẽ có nguy cơ cao gây ra các tác dụng phụ cho người sử dụng như buồn nôn, đau bụng, gây bào mòn, tiêu hóa giảm,…

Cũng chính vì thế mà bệnh nhân không được tự ý mua thuốc về dùng, chỉ khi có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa mới được áp dụng phương pháp điều trị này. Đặc biệt trong quá trình chữa bệnh phải tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý tăng giảm hoặc ngưng sử dụng thuốc khi chưa có sự cho phép của chuyên gia.

Một số loại thuốc mà bệnh nhân viêm niêm mạc dạ dày có thể được chỉ định sử dụng như:

• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Các loại thuốc này sẽ có công dụng giú cho lớp niêm mạc được bảo về và tạo nên một lớp màn dày dặn để hạn chế và ngăn chặn những tác nhân xấu gây hại. Một số loại thuốc nên dùng như thuốc Bismuth subcitrat, thuốc Sucralfate, Thuốc Prostaglandin,…
• Thuốc kháng sinh: Khi sử dụng các loại thuốc này sẽ giúp kiểm soát và giảm bớt các triệu chứng như đầy bụng, chán ăn, đau bụng,…Những loại thuốc kháng sinh dành cho người bệnh như thuốc Famotidin,  thuốc Ranitidin, thuốc Cimetidine, thuốc kháng sinh acid,….
• Thuốc trung hòa axit: Một số loại thuốc thường dùng như thuốc Gastropulgite, Thuốc Phosphalugel, thuốc Antacid, thuốc Antacid,…

2.2 Thay đổi lối sinh hoạt hàng ngày

Đối với những trường hợp bệnh nhẹ, người bệnh có thể không cần sử dụng đến thuốc Tây mà chỉ cần nhanh chóng thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày cũng sẽ giúp cho các triệu chứng bệnh được thuyên giảm. Ngoài ra, những đối tượng bệnh nặng cũng phải kết hợp uống thuốc và phương pháp chăm sóc, nâng cao sức khỏe tại nhà để bệnh tình mau chóng cải thiện.

Những người bệnh viêm niêm mạc dạ dày nên chú ý rèn luyện những thói quen sau:

• Chia nhỏ bữa ăn: Nếu bạn cảm thấy chán ăn, khó tiêu thì nên chia nhỏ bữa ăn của mình ra nhiều lần trong ngày. Việc này sẽ giúp cho bạn dễ dàng dung nạp được thức ăn, bảo đảm sức khỏe và giảm bớt các tác động lên niêm mạc của dạ dày.
• Lựa chọn thực phẩm sạch: Việc lựa chọn nguyên liệu chế biến món ăn cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Bạn nên chọn lựa những loại thịt, cá, rau củ,…tươi ngon và có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo sức khỏe.
• Không bỏ bữa, ăn uống đúng giờ: Bạn nên rèn luyện cho mình thói quen ăn đúng giờ và tuyệt đối không được bỏ bữa. Nếu cảm thấy ăn không ngon miệng bạn có thể ăn nhiều lần trong ngày hoặc lựa chọn những món ăn dễ ăn.
• Không ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ: Nên hạn chế dung nạp các món ăn có vị cay nóng, hoặc những món có quá nhiều dầu mỡ, chất béo. Đặc biệt, người bệnh không nên thường xuyên ăn những đồ ăn đóng hộp, chế biến sẵn.
• Nói không với các chất kích thích: Tuyệt đối không nên sử dụng bia, rượu, cà phê, thuốc lá,…trong suốt quá trình điều trị bệnh và hạn chế tối đa nếu không muốn bạn tái phát trở lại.
• Ngủ đúng giờ, đủ giấc: Bạn nên tập thói quen ngủ trước 23 giờ mỗi ngày để hệ tiêu hóa được nghỉ ngơi và làm việc tốt hơn. Ngoài ra, việc ngủ đủ 8 tiếng/ ngày còn giúp tinh thần được thoải mái, vui vẻ hơn.
• Giảm bớt công việc, tránh căng thẳng: Bạn không nên làm quá sức, tránh gây áp lực, căng thẳng,…Thay vào đó hãy dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để bộ não được thoải mái hơn.
• Rèn luyện sức khỏe thường xuyên: Người bệnh có thể nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng bằng các tập luyện những bộ môn thể dục tại nhà như chạy bộ, yoga, thiền,…

Viêm niêm mạc dạ dày là một căn bệnh khá phổ biến nhưng nhiều người lại thờ ơ và chủ quan khiến cho bệnh tình càng trở nên nghiêm trọng. Để hạn chế các ảnh hưởng đến sức khỏe, bạn nên chú ý quan sát những thay đổi của cơ thể, khi nhận thấy những triệu chứng trên nên tiến hành thăm khám và chẩn đoán chính xác tại các cơ sở y tế có uy tín.